OBA op School

Samenwerken is de basis. Met partners uit het leesnetwerk maak je afspraken over doelen en hoe je die bereikt. Zo werk je samen aan een sterke leescultuur waarin iedereen, van bibliotheek tot school, zijn steentje bijdraagt en leerlingen en studenten volop profiteren van leesbevordering.  

OBA op School werkt uiteraard in de eerste plaats intensief samen met scholen, scholenkoepels en VVE-instellingen. Op beleidsniveau zijn de belangrijkste partners van OBA op school de gemeentes in het werkgebied, Stichting Lezen en Probiblio. Daarnaast werkt de OBA intensief samen met partners op het gebied van onderwijs en leesbevordering, zoals het Onderwijskennis Netwerk Amsterdam (ONA) en de VoorleesExpress.

Kundige mensen en goede trainingen maken het verschil. Door samen te leren hoe je leesplezier en voorleesroutines versterkt, maak je van school een plek waar lezen en voorlezen vanzelfsprekend en leuk wordt, voor alle jeugd en jongeren

De bouwsteen Expertise zet in op het ontwikkelen (vergroten, verdiepen, verbreden) van kennis en vaardigheden zowel binnen het team van OBA op school als binnen de scholen die deelnemen aan OBA op school.

Expertise school 
We organiseren deskundigheidsbevordering voor teamleden, vrijwilligers en soms ook ouders van de school. De expertise is gericht op het verbeteren van de leescultuur op school en thuis en sluit aan bij de visie op het leesonderwijs van de school. 

Voorbeelden:

• Aanbieden van workshops aan teamleden, bijv. op het gebied van leesomgeving, boekpromotie, leesmotivatie, voorlezen, collectie, digitale geletterdheid, gebruik van het digitaal bibliotheeksysteem.
• Voordoen van boekpromotie-activiteiten (waaronder boekenkring) tijdens een teamtraining of in de klas.
• Delen van informatie over nationale campagnes, collectie, actuele ontwikkelingen rond lezen.
• Begeleiden van het afnemen en analyseren van de Monitor.
• Ondersteunen van het maken van een leesmediaplan en jaarplan.
• Aanbieden van workshops aan ouders.

Expertise OBA 
We vergroten de expertise van de teamleden van OBA op School, zodanig dat zij de teamleden van de scholen die deelnemen aan de OBA op School aanpak adequaat kunnen ondersteunen. De teamleden van de OBA dragen deze kennis en expertise ook weer over op de leescoördinatoren en leesteams, waardoor we continu blijven ontwikkelen.

Een goede leesomgeving op school draagt bij aan leesplezier, motivatie én ontwikkeling van leesvaardigheid. Deze bouwsteen zorgt voor een prettige schoolbibliotheek met aandacht voor actualiteit, diversiteit en meertaligheid. Met aansprekende verhalen die passen bij de interesses en leefwereld van de leerlingen en studenten. En aangevuld met digitale materialen via de online Bibliotheek. 

OBA op School bibliotheek

De inrichting van de schoolbibliotheek en de presentatie van de boeken speelt een belangrijke rol om het leesplezier en de motivatie van leerlingen te stimuleren. De beste keuzes voor de samenstelling en het eigenaarschap van de fysieke collectie is afhankelijk van de te behalen doelen en het beleid van de Bibliotheek. Bij de OBA kunnen scholen zelf de boeken aanschaffen of huren via de OBA. Ook spelen de samenstelling van de leerlingenpopulatie en de signatuur van de school een rol bij het samenstellen van de collectie. De leesmediaconsulent voert nauw overleg met (de leescoördinator van) de school over onderwijsconcept, doelen voor het gebruik van de schoolbibliotheek en kenmerken van de populatie om te komen tot een passende collectielijst voor de schoolbibliotheek.

Leesomgeving 
Een collectie binnen de eigen leeromgeving is essentieel voor het succes van de aanpak van OBA op School. Zonder inspirerend en toepasselijk leesmateriaal geen leesplezier. Ook de inrichting van de schoolbibliotheek en de presentatie van de collectie doen ertoe. Een goede leescultuur op school kan overal terugkomen in het gebouw.

Om het uitleenproces en het zoeken in de collectie op school te ondersteunen, kan de OBA ondersteunen met het inrichten van een schoolbibliotheeksysteem voor de school.

Online catalogus voor leerlingen
Leerlingen maken op school (en thuis) gebruik van een speciaal leerlingenportaal. Zij zoeken en reserveren hier boeken en vinden er leestips en betrouwbare informatie. Verder hebben leerlingen hier inzage in hun eigen leengegevens en leeshistorie. Ook is er een link met de OBA catalogus.

Inzicht en inspiratie voor leerkrachten en docenten
Leerkrachten en docenten hebben ook toegang tot het portaal. Het geeft onder andere inzicht in het leengedrag van leerlingen en studenten.

De bouwsteen Lees-(media)plan biedt scholen en de OBA houvast bij het planmatig samenwerken. Elke school heeft een lees-(media)plan, dat onderdeel is van of in verbinding staat met het taalbeleidsplan en het schoolplan. In het lees-(media)plan beschrijft de school haar visie op leesonderwijs en leesbevordering en de korte- en lange termijndoelen die ze wil behalen. De OBA adviseert bij het formuleren van de visie op leesbevordering, en de relatie tot leesonderwijs. De vertaling van de doelen naar concrete acties en activiteiten staat in het jaarplan, dat deel uitmaakt van het lees-(media)plan.  

Voorbeelden hiervan zijn:

• Acties ten behoeve van de collectie en leesomgeving
• Nascholingsmomenten en deskundigheidsbevordering team.
• Bijeenkomsten voor ouders en/of bibliotheekvrijwilligers.
• Activiteiten voor de leerlingen zoals voorbeeldlessen in de klas, leesgesprekken met leerlingen, auteursbezoeken en deelname aan landelijke campagnes op het gebied van lezen.
• Voortgangs- en evaluatiegesprekken met leescoördinator en directie.  

Lezen moet leven. Organiseer schrijversbezoeken, leuke leesprojecten en ouderbijeenkomsten om iedereen te betrekken. Elke dag een beetje aandacht voor lezen maakt het verschil. Met kleine én grote activiteiten breng je een blijvende leescultuur tot leven.

Jaaractiviteitenplan
Voor het plannen van leesbevorderingsactiviteiten adviseert OBA op school de leescoördinator een jaaractiviteitenplan op te stellen. Een jaarcyclus die jaarlijks herhaald wordt, zodat de aandacht voor leesbevorderende activiteiten geborgd is. De OBA leesmediaconsulent ondersteunt, inspireert en adviseert bij het opstellen van het jaaractiviteitenplan en indien nodig ook bij uitvoering van (onderdelen van) het plan. Activiteiten gaan van structureel (dagelijks, wekelijks) voorlezen of vrij lezen tot en met aandacht voor Nationale campagnes zoals bijvoorbeeld:

• Goed Verhaal, 3PAK, Heel de Klas Leest en Read2Me (vo en mbo)
• Kinderboekenweek, Heel de Klas Leest en Week van de Mediawijsheid (po)
• Nationale Voorleesdagen en Media Ukkie Dagen (vve)

Met de 'Monitor de Bibliotheek op school' meet je gedurende het schooljaar hoe leesplezier zich op school ontwikkelt, en hoe leesbevorderende activiteiten en collectie hier aan bijdraagt.

Wat meet de monitor?
De monitor meet onder meer: 

• leesmotivatie van leerlingen,
•  leen- en leesgedrag van leerlingen,
•  informatievaardigheden van leerlingen, 
• leesbevorderende gedrag van docenten, 
• of de collectie toereikend is.

De monitor geeft hiermee inzicht in wat goed gaat en waar bijsturing nodig is. Met dit handige hulpmiddel stel je duidelijke doelen en blijf je verbeteringen doorvoeren. Zo wordt leesbevordering steeds effectiever voor alle leerlingen.

Samenwerken met de monitor
De monitor bestaat uit digitale vragenlijsten die worden ingevuld door professionals, leerlingen, de leescoördinator en leesconsulent. De OBA ondersteunt bij het afnemen, analyseert en presenteert de resultaten en ondersteunt bij het verwerken van de resultaten in het leesmediaplan.

Scholen en instellingen in het werkgebied van de OBA (Amsterdam, Diemen en Ouder-Amstel) kunnen een gratis OBA-lidmaatschap afsluiten, zowel voor leerlingen en studenten als voor medewerkers.

Leerlingen lid maken
In samenwerking met de school stimuleren we leerlingen om lid te worden van de OBA. Zo stimuleren we dat de gezinnen van de leerlingen de weg naar de bibliotheek in de buurt weten te vinden. En dat zij ook na schooltijd, en tijdens schoolvakanties kunnen lezen, maken, leren en ontdekken.

Gratis OBA-pas voor medewerkers in het onderwijs
Goed voorbeeld doet volgen. Daarom bieden we onderwijsprofessionals een gratis OBA-lidmaatschap middels de Kennispas. Door hen gratis toegang te bieden tot de collectie van de OBA, zowel in de vestigingen als online, en hen de voordelen van een bibliotheeklidmaatschap te laten ervaren, kunnen zij als ambassadeur optreden.

n.b. Lidmaatschappen is door de OBA toegevoegd als 8e bouwsteen, dit is geen reguliere dBos bouwsteen.