Fashion & Design

Mode is een middel om jezelf zichtbaar te maken en je stem te laten horen. Wie OBA Oosterdok binnenloopt, kan dat bijna niet ontgaan: op de begane grond, tegenover de servicebalie, zie je direct vijf paspoppen met vijf unieke outfits staan. Ze zijn onderdeel van de expositie Kunst Maakplaats, die hier vanaf 6 augustus te zien is. Maar dit is geen gewone modetentoonstelling: hier vertellen jonge makers hun persoonlijke verhaal.

Van idee tot expositie

Hoe begon het allemaal? Op 3 juni startte in OBA Oosterdok het eerste blok van Kunst Maakplaats, een gratis naschools kunstprogramma van OBA Maakplaats voor jongeren tussen de 14 en 18 jaar. Elk blok staat een andere kunstdiscipline centraal, steeds in combinatie met technologie. In juni en juli was dat Fashion & Design.

Onder begeleiding van modeontwerpers Miro Hämäläinen en Evita Rigert hebben zes jonge deelnemers twee maanden lang gewerkt aan het ontwerpen én maken van hun eigen outfit. De grote finale? Een catwalkshow op de Amsterdam Youth Pride én de expositie in de OBA.

Creatieve chaos

Wie twee dagen voor de grote show langs het pop-up atelier op de tweede etage van OBA Oosterdok loopt, ziet direct dat hier gewerkt wordt. Of beter: gecreëerd. Overal in de ronde zaal staan paspoppen met spelden erin geprikt. Er klinkt het geratel van naaimachines en midden op tafel staat een paar bronskleurige hakken, omringd door felgekleurde stoffen, garen, scharen en tape.

Hier is Stella (15) de afgelopen weken bezig geweest met haar zilverkleurige jurk. Ze heeft zich hiervoor laten inspireren door sardientjes: ‘Net als sardientjes voel ik me als queer persoon soms in een blik gegooid. We moeten allemaal in hetzelfde hokje passen, terwijl er niemand is zoals jijzelf. In mijn jurk zie je de vis terug in de snit, dat zijn de vinnen, de pailletten zijn de schubben en de kleur is ook die van een sardientje.’

Stella is toegewijd: in de trein op weg naar de OBA heeft ze de laatste pailletten met de hand op haar jurk genaaid. Nu is ze bezig met de afwerking: ‘De rits is makkelijk, die doe je aan de binnenkant en niemand ziet het, dus die hoeft niet mooi. Soms denk ik: hoe heb ík dit gemaakt? Dit zou je zo in de H&M kunnen kopen.’

Terwijl Stella buiten gefotografeerd wordt voor de expositie – het zilver van haar sardientjesjurk weerspiegelt in het water van het IJ – bevestigt Lynn (16) met opperste concentratie de sierstof op haar fluwelen top. Die top heeft haar de meeste moeite gekost, vertelt ze: ‘De afmetingen van de paspop kwamen niet goed overeen met die van mij, en ik had de verkeerde stof gebruikt. Maar nu is mijn top toch bijna af. Ik moet alleen de stof met zilveren en gouden sterretjes er nog op naaien met de naaimachine. De donkere cape die erbij hoort, staat voor tegengehouden worden, niet zijn wie je zelf bent. Als je die afdoet, komt juist een heel kleurrijke outfit tevoorschijn. Be who you are.’

Lynn heeft tijdens Kunst Maakplaats vooral veel nieuwe technieken geleerd: ‘Ik heb bijvoorbeeld geleerd hoe ik een hartje in een topje kan maken. Thuis heb ik ook een naaimachine, maar niet zo’n luxe. Het schermpje met siersteken dat op deze Bernina zit, vind ik heel leuk.’

Begeleiders en mentoren

Ze gaat geconcentreerd verder, terwijl Miro druk is met meters maken: met de naaimachine naait hij een paarse siersteek op haar rok, de finishing touch. Miro en Evita zijn niet alleen begeleiders, maar ook mentoren: ze denken mee met het concept, het ontwerp en de techniek, geven stylingtips én bieden morele ondersteuning.

Evita vertelt: ‘In acht weken tijd hebben alle jongeren zelfstandig een prototype gemaakt. We zijn begonnen met het tekenen van patronen en die vertalen op stof. Daarna hebben we de basistechnieken van het naaien behandeld. Sommige jongeren hebben zich laten leiden door het materiaal, andere zijn juist al met een concreet idee binnen gekomen. Dat we in de OBA zitten, draagt bij aan het creatieve proces. We hebben heel veel modeboeken bekeken en uitgeleend.’

Miro vindt het jammer dat dit blok van Kunst Maakplaats erop zit: ‘Iedereen was vanaf het eerste moment zo actief en aan de slag met de techniek. We hebben geen moment stress ervaren. Kunnen we niet gewoon meer outfits maken?’

De expositie Kunst Maakplaats is nog tot en met 1 september te zien in de centrale hal van OBA Oosterdok. Kunst Maakplaats wordt mogelijk gemaakt met steun van Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en Gemeente Amsterdam Afdeling Digitalisering & Innovatie.