Kennis maakt kunst: Atelier IVKO x OBA Maakplaats

Een sjabloon om textiel te bedrukken, een kunstobject dat zichzelf aandrijft en een portret van Che Guevara. Er is veel gemaakt deze woensdagavond 5 juni. Dit keer zijn het geen kinderen die aan de slag zijn gegaan in de maakplaats van OBA CC Amstel. Kunstdocenten Jacqueline, Saskia, Ninette, Linda, Tom en Hamid van het IVKO volgen hier een kennismakingstraining.

Om de hoek van OBA CC Amstel vind je het IVKO, een montessori kunstvakschool voor mavo en havo. In schooljaar 2021/2022 werd daar het Atelier IVKO geopend. Een fysieke ruimte, maar ook een onderwijsconcept waarin de beeldende disciplines tekenen, mode & textiel, handvaardigheid, keramiek, foto en film worden gecombineerd. Leerlingen werken er met hout, metaal en soldeerbouten, maar leren er ook tekenen en schilderen. Op twee dagen in de week komen leerlingen van het IVKO naar de maakplaats om onder begeleiding van de maakplaatscoaches aan projecten te werken of een nieuwe techniek te leren.  

De leerlingen voelen zich inmiddels behoorlijk thuis in de maakplaats. Tijd om vanavond ook hun docenten kennis te laten maken. En met een groep van 6 bevlogen kunstdocenten en een 3D-printer, lasersnijder en vinylsnijder in de buurt, wordt er natuurlijk niet alleen kennis gemaakt, maar ook kunst! 

Nieuwe technologie en oude ambacht 

Voordat het zover is, beginnen we de avond met een presentatie van Anke, educator bij OBA Maakplaats. Zij vertelt ons over de basisinventaris van elke maakplaats: een 3D-printer, vinylsnijder, lasersnijder en robotica. Deze nieuwe technieken worden ingezet om kernkwaliteiten als samenwerken, kritisch nadenken, probleemoplossend vermogen en creativiteit te ontwikkelen. Als je weet hoe een 3D-printer werkt, heb je ook de vaardigheden om een andere, nieuwere technologie te begrijpen. In de OBA Maakplaats worden deze nieuwe technologieën gecombineerd met oude ambachten binnen drie domeinen: stadmaken, kunst & techniek en digitale fabricage & media. 

Experimenteren met elektronica 

Dan is het tijd voor: actie! Op meer dan één manier, want het thema waar de leerlingen op dit moment aan werken, is ‘actie’. Het verwezenlijken van dit thema door gebruik te maken van de technieken van de maakplaats is ook de opdracht voor de docenten vanavond. In groepjes van drie krijgen zij van Anke en maakplaatscoach Remko een spoedcursus in de software en hardware waar we mee gaan werken: 3D-software Blender en ZBrushCore, de vinylsnijder en elektronicaset BYOR (Build Your Own Robot).  

Door een minimale instructie te geven, worden de docenten uitgedaagd om zelf te ontdekken. Wat gebeurt er als ik dit snoertje aansluit? Wat is output? Hoe laat ik deze motor draaien? Als docent Tom een vraag over elektronica stelt aan Remko, geeft deze dan ook niet direct antwoord. Probeer het maar uit. En dan valt het kwartje (en brandt het lichtje!). Gekke geluiden klinken, sensoren vliegen over tafel, snoeren raken in de knoop en geheime tips worden uitgewisseld. En als het niet werkt? Dan beginnen we gewoon opnieuw! 

Skillset van vaardigheden 

Ook op school speelt maakonderwijs en onderzoekend en ontwerpend leren een grote rol, vertelt docent Ninette. ‘Technische vaardigheden zijn de basis voor kritisch en probleemoplossend denken. In de OBA Maakplaats en in het IVKO Atelier maken onze leerlingen elk blok kennis met vier verschillende technieken, die ze vervolgens inzetten voor een complexe ontwerpopdracht. Zo hebben de leerlingen aan het einde van het schooljaar een skillset van 20 verschillende soorten vaardigheden.’  

Jacqueline en Tom zijn enthousiast over de samenwerking tussen de school en de OBA: ‘De maakplaats is een toegankelijke plek in de buurt voor onze leerlingen om binnen te stappen.’ ‘Ik kan me nu echt voorstellen hoe onze leerlingen hier aan het werk zijn’, zo zegt docent Linda. 

Maakplaats-expositie 

En waar hebben de docenten dan zoal aan gewerkt deze avond? Een met de lasersnijder gelaserd sjabloon voor het bedrukken van textiel bijvoorbeeld. Of een zichzelf aandrijvend kunstobject met sensoren van de BYOR. Een embleem dat je op je shirt kunt strijken en dat symboliseert welke invloed je op de mensen op je heen kunt hebben. En een ontwerp voor een gelaserd portret van actievoerder Che Guevara.   

De IVKO-docenten hebben de smaak te pakken en de ideeën voor maakopdrachten met de leerlingen rollen over tafel. Een T-shirt naaien en bedrukken, een maakplaats-expositie, een reportagefilm of een opdracht over telefoonhoesjes… Jacqueline: ‘Ik vergeet helemaal dat onze leerlingen ook nog andere lessen hebben!” En zo sluiten we deze inspirerende avond af.  

Tom wacht ondertussen nog vol spanning op zijn zelf ontwerpen 3D-figuur, dat door de 3D-printer wordt uitgeprint. Nog 1 uur en 40 minuten… 

Is jouw school ook geïnteresseerd in maakonderwijs of in een docententraining als deze? Neem contact met ons op via maakplaats@oba.nl, dan kijken we samen naar de mogelijkheden.