Zie het een beetje als Jona uit het oude testament. Hij probeerde aan zijn taak – het brengen van een rottige boodschap aan de inwoners van de stad Ninevé - te ontkomen, maar daar stak God een stokje voor in de vorm van een grote vis. Het was onontkoombaar dat hij een kleine profeet van groot onheil zou worden. En dus ging hij uiteindelijk naar Ninevé.

In dit blog bespreek ik twee boeken waarin jongeren hun plaats en rol vinden in de wereld waarin ze leven. Het zijn twee prachtige boeken die fijn geschreven zijn en erg meeslepend zijn om te lezen. Je voelt met de beide hoofdpersonen mee en begrijpt aan het einde van het verhaal de keuze die ze hebben gemaakt of voor hen is gemaakt. Het gaat om de boeken IJsbarbaar van Rob Ruggenberg en Jonge Vlieger van Ellen van Elzen.

IJsbarbaar

Het verhaal IJsbarbaar kent een proloog en een begin. In de proloog is de jonge inuit Nunok in Nederland alwaar hij vastgebonden op een tafel ligt. Een chirurgijn wil wrede experimenten op Nunok uitvoeren. Hij weet gelukkig te ontsnappen. In het begin van het verhaal hangt zijn leven ook aan een zijden draadje. Het is zelfs voor de inuit een erbarmelijk zware winter en ze lijden honger. Er wordt naar de scharminkel Nunok gekeken. Die kan wel als voedsel dienen, denken de jagers waarmee hij samenleeft.

Rob Ruggenberg vertelt in zijn boeken spectaculaire verhalen. Het zijn historische verhalen die waar zijn gebeurd of hadden kunnen gebeuren. Ruggenberg sleept je in zijn boeken de wereld over. Je komt in Japan, op een eiland in de Stille Zuidzee, op het eiland Manhatten of in Groenland. Je leert veel over de tijd waarin de boeken spelen, maar Ruggenberg beschrijft ook mooi hoe zijn hoofdpersonen denken en voelen.

Voor Nunok is eigenlijk geen plaats in zijn gemeenschap. De oude medicijnman ontfermt zich over hem en ziet Nunok als zijn opvolger. Dit zou betekenen dat Nunok van een scharminkelig hapje zou veranderen in een belangrijk figuur in zijn gemeenschap. Die transformatie duurt lang. Nunok wordt door Nederlandse zeelui meegenomen naar ons natte land, waar hij veel avonturen beleeft. Na vele omzwervingen keert hij terug naar Groenland. Is hij klaar om zijn plek in de groep in te nemen?

Meer over Rob Ruggenberg en zijn werk is te vinden op ruggenberg.nl.

Jonge Vlieger

Je kunt je voorstellen dat medicijnmannen buitenbeentjes zijn in een gemeenschap. Ze zijn belangrijk, zeker. Maar hoe weet je nu of wat ze doen en zeggen helpt of klopt. Het is toch vaak een kwestie van geloof, geloof ik.

Dit geldt ook voor de vliegeraars in het boek Jonge Vlieger. Hoofdpersoon Jani woont in een omheind dorp dat in een vreedzame vallei ligt. Naast deze omheining wordt het dorp ook nog eens beschermd door honderden vliegers. Twee vliegeraars houden de vliegers dag en nacht in de lucht. Een van hen is oud. Hij is versleten. Hij is op. Maar wie zal zijn plaats innemen? De jongeren in het dorp vinden de vliegeraars maar raar. En dat de vliegers hen beschermen tegen monsters lijkt ze een mooi verhaal, maar of het klopt? Eigenlijk geloven ze er niets van.

Een van die jongeren, Jani, voelt zich echter aangetrokken tot de vliegers en de twee mannen. Zonder precies te beseffen waarom, kiest Jani ervoor om vliegeraar te worden. Hij denkt dat er in het woud buiten het dorp vreselijke monsters zijn en dat het dorp moet beschermd worden. Jani verliest door die keuze zijn vrienden en wordt zelfs gepest. Maar als de monsters daadwerkelijk blijken te bestaan en het dorp naderen, dan wordt er naar de vliegeraars gekeken om het dorp te redden. Maar niemand kent nog de oplossing van vroeger. Het is te lang geleden dat de monsters kwamen. Wat moeten de vliegers nu precies doen? Daar kom je achter als je dit prachtige boek leest. Je ziet hoe Jani zijn plaats vindt en verdient. Net zoals Nunok. Het zijn twee prachtige boeken die je, zoals ik al zei, zullen betoveren.

Over de auteur

Martin Bootsma is leraar en teamleider op de Alan Turingschool in Amsterdam. Voor de OBA schrijft hij over Young Adultboeken, op zijn eigen blog Meesterlezer schrijft hij over boeken, onderwijs en het samenspel daartussen.