Boekenblog Op Reis: Atlassen, Gidsen, en Liefhebbers
In de Centrale Bibliotheek kan vrijwel niemand aan de lange lage kast op de 3e verdieping voorbijlopen. Honderden atlassen staan daar: Times World Atlas, een gigantische atlas over Japan, provinciale topografische atlassen van Nederland…iedere dag liggen ze open op een andere pagina, teken dat iemand er niet van af kon blijven. Hoe makkelijk het ook is om op je mobiel werelddelen of stadswijken op te roepen, het blijft veel leuker om zo’n qua formaat altijd afwijkend boek te bekijken.
Wim de la Court, een voorganger van 1964-1988 van huidige OBA directeur Martin Berendse, verzamelde atlassen. Waar zouden die gebleven zijn? Waarom eren we onze directeuren niet door hen te vragen hun boekenverzameling (of delen ervan) aan de OBA te schenken? Hans van Velzen (1988-2014) heeft een Vestdijkcollectie om je vingers bij af te likken. Wat was de boekenafwijking van Gerrit van Riemsdijk (1948-1964). Wat kocht, las Annie Gebhard (1928-1948)? Misschien licht het OBA 100 boek, te verschijnen in februari 2019, een tipje van deze sluier op. Het wordt wel een schitterend boek, hoor, let maar op!
Magical Mystery Guides
Trouwe lezertjes kennen mijn boekenverzameling, zowel die van thuis als in de bibliotheek, wel. Hij staat beschreven in meer dan 370 OBA Boekenblogs – in 2009 verscheen de eerste. Maar van die atlassen, dat wist u nog niet. Historische atlassen vallen er ook onder, en die geweldige serie Amsterdam onbewolkt, uitgegeven door Het Parool en Bas Lubberhuizen. Een reisgids is een gedetailleerde atlas op meestal handzaam formaat - meestal, want ik herinner mij de DuMont kunstreisgidsen uit de jaren ’70 nog goed. Als je die bij je had, loodzwaar en allesomvattend, hoefde je de uitgezochte kerk of museum eigenlijk niet in. Reisgidsen behoren tot de meest geleende en verkochte non-fictie, en kent talloze niches- subgenres. De literaire reisgids is daarbinnen mijn favoriet al neem ik binnenkort op mijn Magical Mystery Tour naar Liverpool natuurlijk een Beatlesgids mee! De Beatles zijn nu eenmaal een subgenre op zichzelf, zoals de derde heruitgave van Help! De Beatles in het Nederlands van het onverbeterlijke schrijversduo Henkes en Bindervoet (ook voor al uw Joyce- en Dylanvertalingen!) ons nu definitief duidelijk maakt in Alle 214 goed: The Beatles in hun liedjes. Een gids om van te smullen -ik zit nu bij en in Strawberry Fields (Forever). Maar ja, de Beatles zijn alles en iedereen, zelfs Maarten ’t Hart en Antoine Bodar, ontstegen sinds The Analogues de Fab Four wetenschappelijk naspelen (en hoe!).
Liefhebbers van Literatuur
Kleinschaliger, maar daarom niet minder interessant, zijn literaire reisgidsen. Zeer actueel vanwege de voorstelling Circus Reve in Betondorp over Gerard Reve. Werther Nieland, De Avonden, Oud en Eenzaam: zijn werk is doordrenkt van zijn door hem als buitengewoon ongelukkig beleefde jeugdjaren daar. Pak na de mooie voorstelling gezien te hebben, Ik haat Amsterdam…Amsterdam is een gedoemde stad van Hans Hafkamp uit de (bibliotheek)kast. En verheug u, want er zijn nog meer van dit soort prachtboeken: Nescio, Hermans, Voskuil, Elsschot, Hans Warren. Je beleeft tijdens de wandeling Amsterdam, of Antwerpen of Zeeland totaal anders.
Lees vooral Naar buiten, lucht en lachen!, een literaire wandeling door het Amsterdam van Anne Frank, van Bob Polak, Marco Daane en Lydia M.Blom. Hierin een reconstructie van de wandeling die de familie Frank maakte van hun woning aan het Merwedeplein naar wat later Het Achterhuis werd. Buitengewoon ontroerend –en dat is zwak uitgedrukt.De samenstellers van dit soort gidsen putten zich uit in treffende citaten van hun geliefde schrijvers, dus hun werk leeft weer voor je op.
Het meest recente voorbeeld van zo’n door een echte oprechte liefhebber gemaakte gids is Langs literaire locaties in Parijs: vier stadswandelingen, door Kees van Rijswijk. Parijs! Of je nu jong of oud bent, en wat er ook gebeurt, Parijs trekt altijd aan je. Maar na een of twee keer heb je de Eiffeltoren wel gezien, de Seine bevaren en Jim Morrison’s graf weet je geblinddoekt te vinden. Tijd voor een andere benadering! Van Rijswijk neemt je aan de hand van citaten van onder meer Balzac, Hugo Claus, Ernest Hemingway en Tatjana de Rosnay en natuurlijk Simenon mee door de Marais, Saint-Germain-dès Prés, het Quartier Latin en Montparnasse. Hoe romantisch wil je het hebben. Teruggekomen geniet je na met Woody Allen’s gefilmde ode Midnight in Paris. Mistroostig? Bekijk dan de briljante verfilming van Simenons Le Chat met Jean Gabin en Simone Signoret.
Beviel Kees van Rijswijk als literaire gids: schaf zijn Langs literaire locaties op Walcheren aan, en bezoek Middelburg, Meliskerke, Domburg en Veere. In Kapelle maakt u ergens een diepe buiging, want daar stond de wieg van de grootste schrijfster van Nederland in de 20e eeuw, niet geheel toevallig eerst acterend als bibliothecaresse in Amsterdam en Vlissingen: Annie M.G.Schmidt (1911-1995).
Leo Willemse, geboren en getogen in Amsterdam-Noord, werkte vanaf 1973 in talloze functies bij de OBA. Hij nam afscheid in april 2017, maar schrijft gelukkig nog met regelmaat boekenblogs voor de OBA. Hij leest ongeveer 100 boeken per jaar, van literatuur tot strips. Het resultaat van meer dan 60 jaar lezen vind je terug in zijn Boekenblogs waarmee hij in 2009 begon.
Lees meer OBA-blogs.