Het is 7 juni 50 jaar geleden dat The Beatles in de veilinghal van Blokker speelden. Ringo Starr was ziek, en kwam pas in 2011 naar Nederland ( Bospop, Weert). In Amsterdam maakten ze een grachtenrondvaart, toegeschreeuwd door duizenden uitgelaten fans. Sommigen sprongen zelfs in de toen sterk vervuilde grachten om maar dicht bij de Fab Four te komen. Lees hierover The Beatles in Holland van Henk van Gelder en Lucas Ligtenberg. Net 12 jaar volgde ik alles-de rondvaart, Blokker en het televisieoptreden in Treslong, Hillegom gefascineerd en hoofdschuddend. Ik was nog onwetend van de roddel dat John Lennon ‘s nachts brakend van de Wallen naar zijn hotel kroop. Ik wist niet eens wat de Wallen waren, want Dichter op de Zeedijk van Kees van Beijnum was nog niet geschreven. Op 7 juni is Blokker weer het Beatlesmiddelpunt als daar Them Beatles en De Kik het optreden van toen dunnetjes overdoen. Ik ben al weken aan het dubben of ik daar bij wil zijn.

Beatlesboeken

Het aantal publicaties in boekvorm over The Beatles is onoverzienbaar-ik denk dat zelfs Azing Moltmaker, conservator van het Beatlesmuseum in Alkmaar niet eens alle oorspronkelijk Nederlandstalige boeken heeft of zelfs maar kent. De OBA bezit een redelijk aantal boeken, maar volledig? Bij lange na niet. Zo ontbreekt het , toegegeven, onbenullige boekje van Henk van der Meijden, Zo zijn de Beatles, uit 1964. Mijn eerste, niet minder onbenullige boekje over The Beatles kocht ik in de zomer van ’64, op Texel-ik heb het nog steeds, waardoor ik weet dat George graag lamsvlees at. Ik ben altijd een liefhebber van zinloze informatie geweest.

Vertalingen

Even onoverzichtelijk is het aantal vertalingen en bewerkingen dat van Beatlesliedjes is gemaakt. Tijdgenoten kennen natuurlijk Jelle zal wel zien van Wim Kan, maar wie kent de versie van Karin Kent ? Ze schaamt zich er nog voor. Echte liefhebbers zoeken zich wezenloos naar een gaaf exemplaar van Sinds ik jou daar zag staan door Johnny Kendall and the Heralds.

Mannen die nutteloze kennis tot grote hoogten hebben verheven zijn Piet Schreuders en Mark Lewisohn, met hun prachtige boek over Het Londen van The Beatles. Nog hoger in mijn zinloze rangorde staan Robbert-Jan Henkes en Erik Bindervoet, met hun vertalingen van alle Beatlesnummers: Help! The Beatles in het Nederlands (2003). Bij ieder nummer staat een anekdote over het nummer, plus, indien aanwezig een zogenaamde Kiever, een Nederlandstalige versie. Ik kan over dit boek wel drie blogs schrijven, maar dan lig ik er waarschijnlijk bij de nieuwe directeur van de OBA wel snel uit. Ik sluit dit gedeelte af met de opmerking dat Binders en Henkervoet naast briljante vertalers ook echte grappenmakers zijn. In elk vernederlandst nummer zit wel een geintje, en als het een onvertaalbaar nummer is , zoals We Can Work It Out maken ze er onbekommerd Weekend Wordt Het Koud van. Ben je van Amsterdam-Noord , dan val je toch voor Banne Buiksloot Daar Ga Je (Strawberry Fields Forever) en Stoombootweg (Penny Laine).

James Joyce

Wat ik nu zo ongelooflijk aardig vind is dat Voethenker ook de twee door velen als moeilijkst beschouwde boeken uit de wereldliteratuur, Ulysses en Finnegan’s Wake van James Joyce hebben vertaald. Nooit gelezen, na twee heel lange lessen op de bibliotheekschool wist ik genoeg. Na het bijwonen van een hilarische avond met Erik en Robbert-Jan in Boekhandel Over het water begin ik deze zomer aan een van de twee. Zij vertelden, verhaspelden, enthousiasmeerden en lazen voor uit de Wake. Het was zo goed en geestig-al kon ik in het verhaal geen enkele lijn ontdekken-dat ik niet meer hoef te denken in “moeilijk”. Laat het toe, om met hun vertaling van Let it be te spreken, en bedenk dat ook John Lennon –de taalvaardigste Beatle –onbewust door Joyce beïnvloed werd. Lennon dacht dat het Lewis Carroll was, maar “eigenlijk”, zo betoogde het onafscheidelijke vertalersduo, was het Joyce die hem I’m The Walrus, Happiness Is A Warm Gun en Revolution No.9 ingaf. En dan heb ik het nog niet over You Know My Name, het favoriete nummer van Paul en John gehad! Net zo min als dat B & H òòk het zingbare werk van Bob Dylan hebben vertaald-dat behandel ik volgend jaar, àls ik het gezongen heb.

Leo Willemse