Na het succes van de twee vorige edities in Antwerpen, was Qwerty & Azerty nu ook in Amsterdam. Quizmaster was de geestige en charmante Warre Borgmans. Wim Brands, presentator VPRO Boeken, was voor het eerst van zijn leven juryvoorzitter. Zelf zou Brands niet snel meedoen aan een dergelijke quiz: ”Ik kan niet tegen mijn verlies!” Zelf kan ik heel goed tegen mijn verlies. Sportiviteit staat hoog in mijn vaandel. Toch doe ik niet vaak mee aan dergelijke wedstrijden. Die spanning, begrijpt u ? Want doe ik mee, wil ik wel graag winnen. Maar meestal word ik tweede, daarom is Joop Zoetemelk mijn favoriete wielrenner. Eén keer heb ik een mooie prijs gewonnen, bij een literatuurwedstrijd in de Bibliotheek van Purmerend.

De Noorderlingen

Nu was ik gevraagd deel uit te maken van Team De Noorderlingen. De enthousiaste Lot Douze, eigenares van Boekhandel Over het water in Amsterdam Noord, zocht inwoners uit Noord. Met dichteres Floor Buschenhenke en mijn OBA collega Monique Groeneveld durfde Lot het wel aan. Onze specialisaties: actualiteit (Lot), onbekende dichters (Floor), Nederlandse literatuur voor 1900 (Monique) en zinloze kennis tot 2000 (ikzelf). Maar ja, wat zou het niveau van de vragen zijn? En: ging het om snelheid (op bellen drukken bijvoorbeeld), mocht je van moderne hulpmiddelen als smartphone gebruikmaken? We wisten het niet.

Wel: de vragen waren niet eenvoudig. Niet: wie schreef Mijn Kleine Oorlog, of wie is de bekendste weduwnaar in de Nederlandse literatuur? Maar bijvoorbeeld: hier ziet u de Engelse vertaling van een bekend Nederlands gedicht. Wie was de dichter en welke Nobelprijswinnaar vertaalde het? Het was Chrysanten, van Hans Faverey, vertaald door J.M.Coetzee. We hadden hem voor de helft goed. Of: een heel lelijke omslag van een Russisch kinderboek, met een meisje en een kat. Welk boek van welke auteur? Antwoord: Minoes, Annie Schmidt. En: hoe vaak won een Vlaaams kinderboek de Kinderjury? Antwoord: nog nooit. Wie schreef Val Bom? Gerrit Krol, Gerrit Komrij, Gerrit Kouwenaar of nog een Gerrit. Wat is de niet zo voor de hand liggende Duitse vertaling van Boven is het stil? ( “Oben is es still”, or etwas wie das). En: waarvoor krijgt iemand de Martinus Nijhoffprijs?

Geen hulpmiddelen!

Gelukkig moesten we alles uit ons hoofd doen, niks hulpmiddelen, alleen onderling overleg dus.In acht rondes van ieder tien vragen ploeterden we ons, voorzien van opwekkende spiritualiën, door de opdrachten heen. Gezucht, gesteun, gelach als je een slim teamlid had die de vraag naar een gemeen vrouwelijk personage met een buitenissige naam prachtig oploste: Phileine zegt sorry! Of dat je door overleg net op tijd je oorspronkelijke antwoord (Tom Lanoye) succesvol wijzigt in Edwin Mortier. Na elke ronde werden de ingevulde formulieren opgehaald en de juiste antwoorden bekendgemaakt. Na vier rondes een tussenstand: De Noorderlingen staan op de eerste plaats, met een kleine voorsprong op de specialisten van het Nederlands -Vlaamse literaire tijdschrift Dietsche Warande & Belfort! Trots laten we ons voor het scorebord fotograferen, maar zijn ons bewust van nog vier loodzware rondes.

Tweede of Winnaar?

We blijven goed scoren; in alle vier speelrondes halen we minstens 8 goede antwoorden. Ik ben ervan overtuigd: 1e of 2e. Als we dan toch 2e zijn geworden, achter de tijdschriftredactie, heb ik even last van het Zoetemelk -syndroom, maar al snel denk ik: 22 teams achter ons gelaten. De gedachte dat Amsterdam-Noord cultureel een achtergebleven gebied is, is door onze klassering weer eens weerlegd.

Na de uitslag krijgen de teamleiders van de eerste drie plaatsen een handdruk. Niks geen gesprekje of oorkonde. Dat is wel erg weinig. Daarna mogen alle deelnemers boeken uitzoeken. Misschien had men haast: we begonnen om 19.00 en de uitslag was om 22.45. De Qwerty & Azerty Quiz kan in 2015 weer op De Noorderlingen rekenen. Natuurlijk gaan we weer voor de tweede, pardon: eerste plaats!

Boekenweek live!

En het is Boekenweek. Natuurlijk weer de tijd dat prachtige schrijvers de OBA bezoeken. Klik hier voor het programma. Ik vraag hier graag uw aandacht voor een unieke literaire talkshow vanuit ons Theater van 't Woord: Boekenweek Live. Een evenement voor en door scholieren van het Voortgezet Onderwijs dat live uitgezonden wordt via internet, in samenwerking met CPNB en Stichting Lezen!
Woensdag 12 maart om 13.00 uur start de talkshow onder leiding van Arjen Lubach. Klik hier voor de player. Te gast in het programma is Tommy Wieringa. Zijn reisboek 'Ik was nooit in Isfahaan' is door 50 Nederlandse schoolklassen gelezen. De beste inzendingen van de verwerkingsopdrachten zijn in het programma te zien. Tijdens de uitzending zal Abdelkader Benali ook nog aanschuiven ter promotie van de Boekenweekschrijfwedstrijd. Boekenweek Live 2014 is na afloop van de uitzending ook nog terug te zien!

Leo Willemse.