Wat altijd aardig is: mensen tegenkomen die je nog van “vroeger” kent, maar, je weet hoe dat gaat, ander werk, kinderen, druk etc. Eén van die mensen was Hanneke Eggels. Zij is in zekere zin verantwoordelijk voor de golf van leeskringen die sinds de jaren’90 Nederland overspoelde. Eind jaren ’80 startte zij De Literaire Salon, waarin onder leiding van bevlogen docenten een groep mensen een aantal weken in verschillende bibliotheken bijeenkwam, en zich met Nederlandse literatuur bezighield. Daaruit kwamen vaak leeskringen voort, zoals de mijne, Leeskring Waterland, nu in haar 21e seizoen! Ook bedacht ze de Nationale Gedichtendag en de aan het tijdschrift Boekdelen gekoppelde landdag en stond ze aan de basis van Nederland Leest- u weet wel, die van Erik en Godfried Bomans. Een echte culturele ondernemer!

Dichter

Ze vertelde me dat ze nu ,en natuurlijk al veel langer, actief als dichter is. Wat een mooie omslag, dacht ik. Na gedane arbeid doen waar je eigen weg gaan, in dit geval gedichten schrijven en publiceren. Ik kan er hopelijk een voorbeeld aan nemen. Maar dan moet je het serieus aanpakken, en dat is Hanneke Eggels wel toevertrouwd. In de loop der jaren is een mooie serie poëziebundels verschenen. Titels als Mir (“Vrede en/of Wereld”), Charta, Sluier van Europa, Bon bini, Een vrije huid en De weiden van Elske geven al aan dat ze het zowel ver weg als dichtbij- Limburg- zoekt. Toch is ze gewoon in Amsterdam geboren, al woont ze al enige tijd in Midden- Limburg. Allemaal redenen om haar bij Radio AmsterdamFM uit te nodigen, in een extra lange boekenrubriek.

Interviews

Op 1 november was het zover, een dag voor de jaarlijkse herdenking van de moord op Theo van Gogh.(Ik was het meestal met hem oneens, maar zijn eerlijkheid, humor en geweldige interviews zijn mij zeer dierbaar.) Uit het verre verleden van de jaren ’90 wist ik dat Hanneke ook actief was als interviewer. Hanneke: “Ik heb Theo van Gogh geïnterviewd in de oude OBA op de Prinsengracht, voor een volle bak en dat klikte zo goed, dat hij nog eens Een Prettig Gesprek met mij wilde voeren.” Die kans nam hij waar in maart 1992 toen Hanneke het, zo bleek, laatste interview met uitgever Johan B.W.Polak had. Polak overleed in mei van dat jaar.

Ik parafraseer Mare, Leids Universiteitsblad, opgestuurd door Hanneke: Na het beleefde en erudiete gesprek met Polak over de franse schrijfster Marguerite Yourcenar, riep een vrouw ontroerd: “De heer Polak is toch zo uiterst voorkomend.” Toen verscheen in de deuropening een man met wilde blonde krullen;een zwartleren jack strak gespannen over zijn omvangrijke buik. Verschrikte blikken.” Vragen aan Hanneke als Ben jij wel eens verliefd geweest op een schrijver, Wat voor graf wil jij straks hebben volgden. Na een sneer over de gelaagdheid in boeken van Van der Heijden (´ik bekijk het heel plat, vraag me alleen af of een boek mij amuseert of niet”) eindigde het gesprek met de vraag of Hanneke nog steeds niet rookte, tamelijk abrupt.

Of hij een cactus had meegenomen is me onbekend.

Peace poet

Wie op www.eggels.com kijkt, krijgt een mooi inzicht in de thema’s die Hanneke bezighouden. Humanisme, maatschappelijke bewogenheid, onnadrukkelijkheid en besef van heden en verleden. Dat levert mooie poëzie op, zo vindt ook auteur Paul Gellings (2002):ze weet op overtuigende wijze oude en jonge mythen in har gedichten te integreren:van Zeus tot Don Quichotte, van de Praagse lente tot de Berlijnse muur, van de “klapwiekende”hengst Pegasus tot ( ) Johan Polak en van Lucifer tot Gorbatsjov.” Voor Hanneke is de opname van vijf van haar dichtbundels in de prestigieuze Peace Palace Library van het Vredespaleis natuurlijk een grote eer. In de OBA hebben we er vier, dus werk aan de winkel. Het is moeilijk om dit blog rond haar activiteiten, haar werk, en het radiogesprek met haar af te ronden. Geniet door terugluisteren: klik hier.

Sluit ik af met het gedicht dat we naast andere, op AmsterdamFM hebben voorgelezen. Het is als veel meer gedichten van Hanneke Eggels in meerdere talen vertaald. Terecht!

Charta als de schrijver spreekt tot/ zijn volk uit het cachot/zwijgt de horde in de loge/van het wereldtoneel//vrouwen voeren duiven uit/een grauwe hand Janatsjeks/sneeuwklokjes brengen/ zacht een gapende//soldaat Schwejk tot leven/over de Karelsbrug loopt/Franz Kafka/ als een kever