De eerste druk verscheen, volgens het Godfried Bomans Genootschap, in 1940. Hij was toen 27 jaar oud, en had in 1936 officieel gedebuteerd met het heerlijke, zwaar op Charles Dickens’ Pickwick Papers leunende, Memoires of gedenkschriften van Mr.P. Bas. In het oorlogsjaar 1942 waren er al tien drukken van Erik verschenen. Natuurlijk, de leeshonger in die jaren was enorm, en dit dromerige, uitgesponnen en zeer leesbare sprookje werd niet verboden door de Duitse bezetters. Het boek is altijd populair gebleven, daarvan getuigt deze jubileumeditie -gratis voor leden van de bibliotheek.

BN-‘er

Maakte zijn geboorte, honderd jaar geleden! -behalve bij zijn familie –weinig emoties los, zijn dood, vlak voor Kerstmis 1971 ging als een schokgolf door Nederland en Vlaanderen. De uitdrukking Bekende Nederlander bestond nog niet, maar in die categorie hoorde Bomans wel tot de top 5. Bomans is na zijn dood wel een BN-‘er gebleven. Tenslotte zijn een paar generaties met hem groot geworden. Ik kan me zo voorstellen dat de laatste generatie die dat deed, de huidige 50-‘ers, door verhalen, anekdotes en uitdrukkingen het erfgoed van Bomans doorgeeft. Dit blog, dit Nederland Leest, maakt daar onderdeel van uit. Ik hoef maar te schrijven: Had mijn vrouw maar één zo’n been, of zij is een echte Tante Pollewop, en iedereen weet waar ik het over heb.
Ik ontdekte Bomans door het lezen van zijn hilarische verslag van de voetbalwedstrijd Engeland – Nederland, geschreven rond 1950. Dat je met humor over sport kon schrijven, was me nooit eerder opgevallen, maar hij kon het! Tijdens de wedstrijd betraden meer dan 30 spelers het veld, en dat in een tijd dat het vervangen van spelers nauwelijks was toegestaan. Vooral het telkenmale wisselen van Siemkes door Piemkes (en omgekeerd) bracht iedereen, maar de Engelsen het meest, in verwarring. Uiteraard bracht de laatste verwisseling Nederland de verdiende 4-3 zege.

Belang

U leest de komende weken talloze beschouwingen over Bomans, er zijn ontelbaar veel activiteiten rondom het prachtige boek Erik. U leest ook dat de sprookjes van Bomans tot zijn beste werk behoren. U gaat ook lezen dat Bomans zichzelf tekort deed door overal maar de lolbroek uit te hangen, in plaats van die ene briljante roman te schrijven. Ik denk dat Godfried Bomans nooit die ene, allesbeslissende, roman zou schrijven; daar was hij helemaal niet op uit. Hij genoot van het leven. Soms wat minder, dan had hij behoefte aan contemplatie -en ging hij op bezoek bij zijn broer en zus, kloosterlingen. Daarna stortte hij zich weer opgewekt in het volle leven. Daarnaast denk ik dat hij door de figuur die hij speelde en ook weer niet speelde veel indruk achterliet op iedereen met wie hij in aanraking kwam. Dat was bijna de hele Nederlandssprekende bevolking. Die lazen hem graag, ondanks zijn hoogdravende, archaïsche en ironische woordgebruik. Hij liet zien dat je heel veel met woorden kan doen dan ik gewend was.

 

Sinterklaas

Overigens: Bomans mocht dan voor alles gevraagd worden en over alles zijn meestal humoristische en op niets slaande mening geven, één ding nam hij, op zijn manier bijzonder serieus: de viering van het Sinterklaasfeest. Hij speelde voor Sinterklaas, en wijdde talloze beschouwingen aan deze, in oktober 2013 belangrijkste, bijzaak in Nederland. Hier zijn antwoord op de vraag: “kan Sinterklaas een bekeuring krijgen als hij de maximum snelheid overschrijdt?” Nou, dat stond te bezien, want de Goedheiligman valt onder het kerkelijk recht.

Leo Willemse

.

Zie ook:

http://marc-las.blogspot.nl/2012/09/godfried-bomans-genieten-in-een.html

 

 

 

http://hetvergetenboek.blogspot.nl/2010/06/godfried-bomans-1913-1971.html