Churchill

Als jongen vond ik geschiedenis  het allermooist. Niet alleen omdat ik jaartallen fascinerend vond en nog steeds goed kan onthouden, maar vooral vanwege de verhalen: Postduiven voor de Prins:beleg en ontzet van Leiden ( 1941) van A.D.Hildebrand, De geschiedenis van het Romeinse Keizerrijk (1961) heerlijk verteld door de grote Jaap ter Haar (ieder hoofdstuk sluit af met:” De keizer is dood, leve de keizer!”) en Eiko van de Reigershof (1930) door Johan Fabricius, om een paar titels uit de vergetelheid op te roepen. Ook ploeterde ik door De Tweede Wereldoorlog, in heel veel delen, door ene Winston S. Churchill. Ik begon er waarschijnlijk na de moedeloosheid die me dagelijks overviel bij mijn wiskundehuiswerk. Die Churchill had toch maar mooi Hitler weerstaan toen dat schier onmogelijk leek!  Kijk maar naar de geweldig geacteerde film Darkest Hour. Hij schreef er dus ook meeslepend over, meteen na zijn premierschap. Hij kreeg er zelfs de Nobelprijs voor Literatuur voor (1954),  als bedankje een groots gebaar. Geschiedenis studeren en dan zo schrijven dat duizenden mensen je lazen, dat leek me wel wat. Ja zonder idealen kom je nergens.

Bibliothecaris

De HAVO bracht me uiteindelijk naar de bibliotheekschool en ondanks dat ik later mijn droom geschiedenis te studeren waarmaakte, ben ik gelukkig bibliothecaris gebleven. Uiteraard in de openbare bibliotheek, want andere bibliotheken ervaar ik als saai. Veel te weinig publiek en ook eigenlijk dezelfde soort mensen. In openbare bibliotheken komt bijna iedereen, als plek misschien alleen overtroffen door op een mooie lentemiddag vanaf een terrasje naar de voorbijgangers te kijken. 

Wiseman en Paling

In de jaren ‘70/’80 was een vertoning op televisie van documentaires van regisseur Frederick Wiseman voor mij een belangrijke gebeurtenis: High School, Meat, Basic Training schieten me te binnen. Minder dan twee uur duurden ze nooit. Als je niet keek, zag je ze nooit meer. Zoals met meer zaken, ik verloor Frederick uit het oog, om vorig jaar verrast te worden met een uitnodiging om Ex Libris- The New York Public Library te zien op het IDFA. Wiseman, geboren in 1930, is alive and kicking, en keek nog steeds nog niet op een uurtje: Ex Libris duurt 3.17 uur! Een fascinerende film, ook voor niet-bibliotheekmedewerkers, met talloze met Nederlandse openbare bibliotheken vergelijkbare situaties. Wiseman laat ons het hele spectrum van het bibliotheekwerk in New York zien, van het iconische hoofdgebouw (met de leeuwen) tot het onooglijkste filiaal- waar natuurlijk de meest bevlogen medewerkers staan. Ontmoetingen met daklozen en ongeletterden in praatgroepen in de wijkbibliotheek zijn voor de NewYorkse bibliotheken net zo waardevol als de prestigieuze fundraising dinners -het eerste kennen wij wel enigszins, het laatste, vanwege de andere wijze van subsidiëring, volstrekt niet. En toch, kenden onze bibliotheken maar dit soort bijeenkomsten, want degenen die aanzitten zijn betrokken en zeer goed op de hoogte -iets dat ik bij Nederlandse influencers en soortgelijke mensen wel eens mis. Dat ligt natuurlijk ook een beetje aan de bibliotheken zelf en valt nu buiten dit Boekenblog.

De film bekijken is niet eenvoudig; hij wordt nauwelijks nog vertoond. Indrukken ervan vindt u op YouTube. Talrijke scènes kunt u echter wel lezen in het al even betrokken en knap geschreven Reading allowed. Romanschrijver Chris Paling werkt een aantal jaren als bibliothecaris in een stad in Zuid-Engeland en vertelt wat hij meemaakt met de klanten, jong en oud, met het (krakkemikkige) gebouw- in Nederland hebben we véél mooiere bibliotheken, echt waar!- en met de teloorgang van kennis onder zowel bibliotheekmedewerkers als de gebruikers. Het mooie is dat net als bij Wiseman en net zoals bij de meeste bibliothecarissen, Paling nauwelijks met oordelen komt. Beschrijvingen- het aloude show don’t tell- zeggen kijker en lezer al genoeg.

Queen Elisabeth

A library is a haven, stelt Alan Bennett, schrijver van het geestige en gepassioneerde De ongewone lezer (2007) waarin Queen Elizabeth per toeval -daar zijn we weer- een mobiele bibliotheek achter Buckingham Palace ontdekt. Ze voelt zich verplicht een boek te lenen en raakt ogenblikkelijk verslaafd aan lezen en de bibliotheek, zo ongeveer als Bennett zichzelf als kind aan lezen en bibliotheken overgaf. Bij sommigen gaat het nog verder: ze werken uiteindelijk meer dan 40 jaar in diezelfde openbare bibliotheken. Nog leuker dan geschiedenis!

Leo Willemse, geboren en getogen in Amsterdam-Noord, werkte vanaf 1973 in talloze functies bij de OBA. Hij nam afscheid in april 2017, maar schrijft gelukkig nog met regelmaat boekenblogs voor de OBA. Hij leest ongeveer 100 boeken per jaar, van literatuur tot strips. Het resultaat van meer dan 60 jaar lezen vind je terug in zijn Boekenblog waarmee hij in 2010 begon.

Lees meer OBA-blogs.