Groepen worden gestigmatiseerd en minderwaardig verklaard zodat men ze, met god dus het gelijk aan hun zijde, mogen misbruiken, als insecten vertrappen, afslachten? Om kleur, sexe, religie, overtuiging. Zie Ruanda, Soedan, Cambodja, Irak, Syrië. Of zie noord Nigeria. Enorm getroffen werd ik door de gebeurtenissen in Nigeria van afgelopen weken. Een grote groep meisjes, 223, hadden net hun examens gedaan op de middelbare school en waren bezig met de ongetwijfeld feestelijke afronding van hun middelbare schooltijd. De streek waarin hun school stond in noord Nigeria is een zeer onveilige. Islamistische milities en ander gespuis maken daar de boel al tijden onveilig met als schokkend resultaat al meer dan 15.000 doden. Eigenlijk was het te gevaarlijk nog naar school te gaan maar deze school en zijn studentes waren blijkbaar zo gemotiveerd dat zij het erop waagden. Helaas. 223 meisjes werden ontvoerd. Jonge vrouwen eigenlijk al, klaar om aan hun volwassen leven te beginnen, werden door een Islamitische fundamentalistische sekte bruut gekidnapt. Dat kan blijkbaar zomaar. Omdat die ontvoerders vinden dat vrouwen achter de kookpot dienen te blijven, hun man dienen te gehoorzamen, zijn kinderen moeten krijgen en verder hun mond moeten houden. Als ze al naar school moeten dan naar een op de sharia gestoelde, niet naar een “onreine” school waar ze allemaal vrijgevochten westerse ideeën in hun hoofd geprent krijgen. ‘Boko haram’ heet de moslimsekte, wat zoiets betekent als: ‘westerse opleidingen zijn onrein’.

Fatoumata Diawara - Fil Des Voix Festival 2012

Goodluck Jonathan, bad luck girls

De Nigeriaanse overheid keek de andere kant op. Het werd niet als een misdaad gezien. Ontvoerde mannen worden in de regel vermoord, dát is een misdaad, dáár kun je politie op af sturen. Ontvoerde vrouwen doodt men doorgaans niet, die kan men veel te goed ‘gebruiken’. Geen misdaad begaan dus, ‘alleen maar’ aan het werk gezet als slavin, seksslavin. Moet kunnen. Een paar dagen geleden werd gemeld dat de meisjes allemaal gedwongen waren te ‘trouwen’ met hun ontvoerders- om Allah mild te stemmen en onrecht recht te maken? Nu pas worden er van overheidswege foto’s van de ontvoerde meisjes ingezameld- alleen maar om het exacte aantal vast te kunnen stellen. Nu pas, na een kleine maand en veel protesten in het land is een onderzoeksteam aangesteld door president Goodluck Jonathan. Goodluck. Hij wel.

Good luck girls

Als troostend tegenwicht aandacht voor Afrikaanse vrouwen, die het wél goed is gegaan. Vrouwen, die door middel van hun muziek een omslag in het denken proberen te bewerkstelligen. Die voor de Afrikaanse vrouwenrechten opkomen. Die allen zeer zelfbewust laten zien dat vrouwen geen haartje minder waard zijn dan mannen. Een voorbeeld geven hoe het zou moeten zijn. Wat je kan doen en kan worden: een Afrikaanse vrouw die haar leven in haar eigen hand heeft. En hoe ver je dan kunt komen.

Voorheen Miriam Makeba uit Zuid Afrika en Oum Kalsoum uit Egypte. Nu: een Rokia Traore uit Mali. Een Dobet Gnahoré uit Ivoorkust. Oumou Sangaré en Fatoumata Diawara uit Mali. Mineyeshu uit Ethiopie, Ntjam Rosie uit Kameroen, Angélique Kidjo uit Benin. Nneka uit Nigeria.

Gelijke rechten

Zij allen hadden het geluk deze troebelen te kunnen ontstijgen; soms door vrijdenkende ouders, die hun dochters graag een kans gaven. Vaker echter door de troebelen te ontvluchten en elders een bestaan op te bouwen. Maar allen hebben ze gemeen dat ze het als hun plicht zien hun muzikale gaven in te zetten in de strijd voor gelijke rechten. Voor Afrikaanse man én vrouw. Voor Afrikaan én Europeaan. Voor atheïst én gelovige.
Daar komt nog bij dat deze dames dat op zeer fraaie wijze doen. De muzikale tradities van hun land of continent op vloeiende en logische wijze vermengen met invloeden uit het Westen, zoals popmuziek of reggae. Waarbij mooie symbioses ontstaan.

Anne Frank kon niet worden wat zij wilde, journaliste en schrijfster. Honderden Nigeriaanse meisjes kunnen nooit meer worden waar zij zo hard voor gestudeerd hebben.

Bovenstaande artiestes is het wel gelukt. Luister naar ze, ze zijn het waard.

Metha Molenaar.